MŁODZIEŻOWA DEBATA OKSFORDZKA W SZKOCJI 
Debata oksfordzka to wyjątkowa forma dyskusji, w której liczy się nie tylko wiedza, ale przede wszystkim kultura wypowiedzi, logika argumentów i umiejętność szybkiego reagowania na słowa przeciwnika. To sztuka rozmowy na najwyższym poziomie — wymagająca, inspirująca i niezwykle rozwijająca. I właśnie dlatego tak bardzo chcieliśmy wprowadzić ją do świata młodzieży polonijnej w Szkocji.
16 listopada 2025 roku, w pięknych wnętrzach Instytutu Francuskiego w Edynburgu, odbyła się młodzieżowa debata oksfordzka zorganizowana przez Stowarzyszenie EDUS.Wydarzenie zostało dofinansowane za pośrednictwem Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” ze środków Kancelarii Senatu RP w ramach konkursu Senat – Polonia 2025. Senat Rzeczypospolitej Polskiej
Od samego początku czuliśmy, że będzie to spotkanie niezwykłe. Uroczystego otwarcia dokonali:
• Paulina Raniszewska – Prezes Stowarzyszenia EDUS
• Konsul Generalny RP w Edynburgu Mirosław Sycz,
• Zenka Bańkowska – Wiceprezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.
W swoich słowach podkreślili, że debata oksfordzka to nie tylko rywalizacja, ale przede wszystkim wyzwanie dla języka — naszego polskiego, pięknego, a dla wielu młodych ludzi używanego na co dzień równolegle z angielskim.
Debatę poprzedził wykład dr Katarzyna Przybycien pt. „Język polski – biznes rodzinny”.
Naprzeciwko siebie stanęły dwie drużyny — propozycji i opozycji — które zmierzyły się z tezą:„Dwujęzyczność pomaga młodym ludziom lepiej zrozumieć siebie i świat”.
Uczestnikami byli uczniowie reprezentujący Polskie Szkoły w Szkocji:
Grupa opozycji:1. Nicola Miszta
2. Jakub Ferenc
3. Zuzanna Grzejszczak
4. Karol Giszczak
5. Gabriela Sokólska
6. Ignacy Rożyc
7. Michał Szygula
Grupa propozycji:8. Sebastian Raniszewski
9. Barbara Sikora
10. Zuzanna Chełkowska
11. Gerard Pachla
12. Michał Kucinski
13. Dawid Rurarz
14. Weronika Przeorska
Wielu z nich urodziło się już w Szkocji, a język polski pielęgnuje dzięki szkołom.
Debata prowadzona w klasycznym stylu oksfordzkim okazała się prawdziwą ucztą intelektualną. Zarówno propozycja, jak i opozycja zaprezentowały wysoki poziom argumentacji, kulturę dyskusji i ogromne zaangażowanie. Ostatecznie zwyciężyła strona propozycji, choć jury zgodnie podkreśliło, że argumenty opozycji były równie silne i niezwykle dojrzałe.
Jesteśmy ogromnie dumni z naszej młodzieży!To właśnie takie momenty pokazują, że język polski żyje w nich pięknie — świadomie, dojrzale i z pasją. A dwujęzyczność, zamiast dzielić, staje się pomostem między światami.
Debatę oceniało wyjątkowe jury, które nadało wydarzeniu rangę i profesjonalny charakter:
• prof. Tomasz Bąk– University of Edinburgh
• dr Katarzyna Przybycień – Bilingual Matters
• Olimpia Wasyk-Jastalska – literaturoznawczyni, glottodydaktyczka, nauczycielka dzieci polonijnych, doktorantka Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
• Małgorzata Firlit – ceniona specjalistka w obszarze edukacji i edukacji polonijnej, założycielka i dyrektorka trzech szkół polonijnych na terenie Szkocji
• Adam Tomasz Borowski – ekspert debat oksfordzkich w macierzystych szkockich szkołach
Dziękujemy za wsparcie, wiedzę, obiektywizm i piękną wrażliwość językową!
Nasza debata nie odbyłaby się bez wyjątkowych kobiet, które włożyły w nią serce, profesjonalizm i pasję:
Agnieszka Malinowska –specjalistka od edukacji polonijnej i nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego, dyrektor EDUIA Szkoła Online Magda Anna Krol – ekspertka w dziedzinie edukacji i komunikacji, mentorka młodzieży, promotorka kultury dialogu i pięknej argumentacji, dyrektorka Polskiej Szkoły im. Emilii Plater i Jana Pawła II Klementyna Borowska – uznana specjalistka w dziedzinie komunikacji, autoprezentacji i wystąpień publicznych, dyrektorka Ice Candy School oraz założycielka Centrum Kultury PolonijnejDzięki Wam młodzież mogła przeżyć niezwykłą przygodę ze słowem, argumentacją i kulturą dialogu.
DZIĘKUJEMY!
Serdecznie dziękujemy za obecność:
• Panu Mirosławowi Syczowi – Konsulowi Generalnemu RP w Edynburgu,
• Pani Irenie Sycz,
• Pani Zenonie Bańkowskiej – Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”,
• Pani Anicie Staszkiewicz – Zastępcy Dyrektora Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”,
• Panu Konradowi Wielądek – Koordynatorowi obszaru Wielka Brytania w Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska”,
• Pani Elżbiecie Barras – Prezes Polskiej Macierzy Szkolnej. Polska Macierz Szkolna w Wielkiej Brytanii
• przedstawicielom Saturday Polish School in Hawick
• przedstawicielom Koniczynka Peebles
• przedstawicielom ECP Edukacyjne Centrum Polonijne
• przedstawicielom Sikorski Polish School
To był dzień pełen emocji, refleksji i dumy. Dziękujemy wszystkim uczestnikom, ich opiekunom i szkołom.
Już planujemy kolejną edycję!
